MUDDATIDAN OLDIN TUG‘ILGAN CHAQALOQLARDA O‘PKA TO‘QIMASIDAGI PATOMORFOLOGIK O‘ZGARISHLARNING TAHLILI
Keywords:
muddatidan oldin tug‘ilish, o‘pka to‘qimasi, alveola, surfaktant, gialin membrana, gistologiya, patomorfologiya.Abstract
Ushbu maqolada muddatidan oldin tug‘ilgan chaqaloqlarda o‘pka to‘qimasida kuzatiladigan patomorfologik o‘zgarishlar tizimli va chuqur ilmiy yondashuv asosida tahlil etilgan. O‘pkaning rivojlanish bosqichlari, surfaktant ishlab chiqarilishi, alveolalarning shakllanishi va ularning morfologik kamchiliklari mikroskopik va immunogistokimyoviy usullar asosida yoritilgan. Tadqiqot davomida alveolalarning differensiyalanish darajasi, gialin membranalar shakllanishi, qon aylanishidagi buzilishlar va interstitsial to‘qimalardagi fibroz jarayonlar chuqur o‘rganilgan. Bu tahlillar muddatidan oldin tug’ilghan chaqaloqlar hayotini saqlab qolish va o‘pka yetishmovchiligi profilaktikasida muhim ahamiyatga ega.
References
1. Abdullayev B.X., “Embriologiya”, TTA, Toshkent, 2022
2. “Gistologiya, Sitologiya va Embriologiya” fanidan o‘quv-uslubiy qo‘llanma, SamDTU, 2023
3. Abdurahmonov I.A., “Sitologiya asoslari”, Samarqand, 2020
4. Asqarova M.M. va boshq. “Neonatologiya”, TMA, Toshkent, 2020
5. Nematov M.N. va boshq. “Gistologiya”, Toshkent, 2021
6. Solovyeva E.A. "Неонатология", Москва, 2019
7. Xaydarov H., "Patologik anatomiya", TTA nashriyoti, 2019
8. Сухарев А.Г. "Патофизиология новорождённого периода", М., 2016
9. Халфин Р.А. "Атлас по патологической анатомии новорождённых", Санкт-Петербург, 2018
10. Avery M.E., Mead J. “Surface properties in relation to atelectasis and hyaline membrane disease”, Am J Dis Child. 1959.
11. Claure N., Bancalari E. "Bronchopulmonary dysplasia", Semin Perinatol. 2006.
12. De Paepe, M. E., et al. (2006). Growth of pulmonary microvasculature in ventilated preterm infants. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 173(2), 204–211.
13. Moore K.L., Persaud T.V.N., “The Developing Human”, 11th Ed., Elsevier, 2020.
14. National Institute of Child Health – www.nichd.nih.gov (https://www.nichd.nih.gov/)
15. Notter, R. H. (2000). Lung surfactants: basic science and clinical applications. Lung Biology in Health and Disease, Vol. 149, CRC Press.
16. PathologyOutlines.com – Lung histology and development
17. PubMed articles on “Surfactant protein SP-A in preterm infants”. www.ncbi.nlm.nih.gov (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/)
18. Raj, A., et al. (2024). Life‑saving effect of pulmonary surfactant in premature babies. Journal of Clinical Investigation, 134(9), e179948
19. Ratner M.K., "Патология новорождённых", Москва, 2017.
20. UNICEF Uzbekistan: Neonatal health 2022 report
21. UpToDate: “Pathogenesis of RDS in preterm neonates”, 2023. www.uptodate.com (https://www.uptodate.com/)
22. WHO. Preterm birth factsheet. 2023. www.who.int (https://www.who.int/)
23. Zeiss Microscopy. www.zeiss.com (https://www.zeiss.com/)