INERTSIYA MOMENTI
Keywords:
inertsiya, massa, harakat, qarshilik, kuch, Nyutonning birinchi qonuni, obyekt, tashqi kuch,Abstract
Inertsiya — bu fizikadagi asosiy tushuncha bo‘lib, obyektning harakat holatini o‘zgartirishga qarshilik ko‘rsatadi. Ushbu printsipni birinchi bo‘lib Iskak Nyuton o‘zining birinchi harakat qonunida keltirgan, bunda tinch holda turgan obyekt harakatsiz qolishini, harakatdagi obyekt esa tashqi kuch ta'siri bo‘lmasa, harakatni davom ettirishini tushuntiradi. Inertsiya darajasi obyektning massasiga bog‘liq: massa kattaroq bo‘lsa, inertsiya ham katta bo‘ladi. Inertsiya mexanika, kuchlar, energiya uzatish kabi tushunchalarni tushunishda muhim rol o‘ynaydi va muhandislik, transport va kosmonavtika kabi sohalarda qo‘llaniladi.
References
1. O‘zbekiston Respublikasi Fizika Darsliklari: "Fizika" darsligi, O‘zR, 2010, O‘zbekiston davlat universiteti nashriyoti.
2. "Fizika 10-11 sinf darsligi", Tashkent, 2015.
3. Fizikaning asosiy tamoyillari: I. I. Vorob’ev, "Fizikaning asosiy tamoyillari", Moskva, 1989.
4. Mekhankada matematik modellar: V. F. Kuleshov, A. V. Luchinin, "Mexanika asoslari", Toshkent, 2005.
5. Saxob, А. (2024). MUHANDISLIK QO ‘SHINLARI MUTAXASSISLARINI VATANPARVARLIK RUHIDA TARBIYALASHDA TA’LIM-TARBIYA TIZIMINING AHAMIYATI. Interpretation and researches, 2(19), 99-102.
6. Vaysbay, M. (2024). O ‘ZBEKISTON SHAROITIDA YOSHLARNI DESTRUKTIV G ‘OYALAR TA’SIRIDAN HIMOYA QILISHNING FALSAFIY VA PEDAGOGIK-PSIXOLOGIK OMILLARI. Interpretation and researches, 2(19), 120-125.
7. Sh, Y. O. (2024). HARBIY XIZMATCHILARNING VATANPARVARLIGINI OSHIRISHDA HARBIY XIZMAT QADRIYATLARINING O ‘RNI. Экономика и социум, (10 (125)), 422-425.
8. Begimkulov, I. B. (2024). THE ROLE OF NATIONAL VALUES IN THE PATRIOTIC EDUCATION OF YOUNG PEOPLE IN THE CONDITION OF GLOBALIZATION. Экономика и социум, (10 (125)), 58-62.
9. НУРУЛЛАЕВ, А. (2024). ЁШЛАР ҲАЁТИНИ ҲИМОЯЛАШНИНГ ИЖТИМОИЙ-ПСИХОЛОГИК АСОСЛАРИ. Miasto Przyszłości, 54, 935-940.
10. Kendjayeva, G. (2020). ANALYSIS BEYOND THE SIMILARITY OF THE WORKS OF NEW ZEALAND WRITER KATHERINE MANSFIELD AND RUSSIAN DRAMATIST ANTON CHEKHOV. ЦЕНТР НАУЧНЫХ ПУБЛИКАЦИЙ (buxdu. uz), 10(9).
11. Jasurbek G’ofur o’g, S. (2024). TASHQI IQTISODIY FAOLIYAT TASHKILIY-HUQUQIY ASOSLARINI TAKOMILLASHTIRISH. AMERICAN JOURNAL OF EDUCATION AND LEARNING, 2(4), 500-507.
12. Nematov, A., Abdiaxatov, A., & Tolipova, G. (2023). THE ROLE OF LABORATORY ANALYSIS IN IMPROVING THE EARLY DETECTION, DIAGNOSIS, TREATMENT AND MONITORING OF COVID-19 (LITERATURE REVIEW). Science and innovation, 2(D5), 92-99.
13. Urazaliyeva, I., Nematov, A., & Tolipova, G. (2023). ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЕ ОСОБЕННОСТИ COVID-19 И ВИДЫ МЕДИКО-СОЦИАЛЬНОЙ ПОМОЩИ ОКАЗЫВАЕМОЙ БОЛЬНЫМ.
14. Inertsiya momenti va mexanik tizimlar: A. S. Grigoryev, "Mexanika asoslari", Moskva, 1996.
15. Kvant mexanikasiga oid asarlar: L. D. Landau, E. M. Lifshitz, "Kvant mexanikasi", 4-jild, 1965.
16. Muhandislik va mexanika: H. H. Goldstein, "Mexanika", Moskva, 2001.
17. Inertsiya momenti va energetik tizimlar: M. S. Rogozin, "Kinetik energiya va energiya saqlanishi", Moskva, 2012.
18. Robototexnika va dinamik tizimlar: A. G. Cherepanov, "Robototexnika asoslari", 2017.
