SIYOSIY DISKURSDA METAFORA VA EMOTSIYALARNI KOGNITIV TAHLIL: O‘ZBEKISTON PREZIDENTI NUTQLARI MISOLIDA
Keywords:
siyosiy diskurs, metafora, emotsiya, kognitiv tilshunoslik, Shavkat Mirziyoyev nutqlari, konseptual metafora, kommunikativ funksiyalar, ruhlantirish, ijtimoiy ong, auditoriyaga ta’sirAbstract
Ushbu maqolada siyosiy diskursda metafora va emotsiyalarning o‘rni kognitiv tilshunoslik nuqtayi nazaridan tahlil qilinadi. Tadqiqot ob’ekti sifatida O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2016–2024 yillar davomida aytgan rasmiy nutqlari tanlab olindi. Maqolada asosiy konseptual metafora modellari – “yo‘l”, “uy/imorat”, “kurash/jang” va “tabiat/yangilanish” metaforalari ajratib ko‘rsatildi hamda ularning kommunikativ vazifalari ochib berildi. Shuningdek, nutqda qo‘llanilgan umid, faxr, mas’uliyat va motivatsiya kabi emotsional unsurlar tahlil qilinib, ularning auditoriyani ruhlantirish, birlashtirish va ijtimoiy ongni shakllantirishdagi roli izohlandi. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, Prezident nutqlaridagi metafora va emotsiyalar nafaqat uslubiy bezak, balki siyosiy g‘oyalarni anglash va yetkazishda kuchli kognitiv vosita sifatida xizmat qiladi.
References
1. Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. University of Chicago Press.
2. Charteris-Black, J. (2005). Politicians and Rhetoric: The Persuasive Power of Metaphor. Palgrave Macmillan.
3. Musolff, A. (2016). Metaphor and Political Discourse. Cambridge University Press.
4. Х. Абдуллаева (2020). “Сиёсий нутқда метафораларнинг лингвомаданий хусусиятлари”. Тошкент.
5. М. Ўринбоева (2019). “Ўзбек сиёсий матнларида ҳиссийлик”. Тошкент.
6. Shavkat Mirziyoyevning rasman e’lon qilingan nutqlari (2016–2024).

