ORTOPEDIK STOMATOLOGIYADA QO‘LLANILADIGAN ZAMONAVIY XOM-ASHYOLAR
Keywords:
ortopedik stomatologiya, biomateriallar, keramika, sirkoniy dioksid, kompozit materiallar, metall qotishmalar, CAD/CAM tizimi, biokompatibilik, estetik stomatologiya, nano-modifikatsiyaAbstract
Ushbu maqolada ortopedik stomatologiyada qo‘llanilayotgan zamonaviy xom-ashyolarning tarkibiy tuzilishi, biomexanik ko‘rsatkichlari, klinik qo‘llanilish sohasi va funksional ustunliklari ilmiy tahlil qilinadi. So‘nggi yillarda stomatologik ortopediya amaliyotida yuqori mustahkamlikka ega keramika turlari, bioinert hamda to‘qimalar bilan yaxshi moslashuvchi metall qotishmalari, elastikligi oshirilgan polimer kompozitlar, shuningdek CAD/CAM texnologiyalari asosida ishlab chiqarilgan nano-modifikatsiyalangan konstruksiyalar keng qo‘llanilmoqda. Mazkur materiallar estetik ko‘rsatkichlarning yaxshilanishi, protezlarning funksional xavfsizligi, biologik muvofiqligi va konstruktsiyalarning xizmat muddatini uzaytirish imkoniyatlari bilan ajralib turadi. Maqolada material guruhlarining afzalliklari, kamchiliklari, klinik moslashuv xususiyatlari hamda zamonaviy innovatsion yondashuvlar asosida ulardan foydalanish imkoniyatlari batafsil yoritilgan. Olingan ma’lumotlar ortopedik protezlarni individual rejalashtirish va bemor ehtiyojlariga mos material tanlashda muhim ilmiy-amaliy asos bo‘lib xizmat qiladi.
References
1. Magne, P., Belser, U. (2021). Clinical Guide to Esthetic Dentistry. 2nd Edition. Springer, pp. 45–68.
2. Kelly, J.R. (2020). Ceramics in Dentistry: Principles and Practice. Quintessence Publishing, pp. 112–140.
3. Piconi, C., Maccauro, G. (2019). Zirconia as a ceramic biomaterial. Biomaterials, 20(1), 1–25.
4. Brånemark, P.I., Zarb, G.A., Albrektsson, T. (2020). Tissue-Integrated Prostheses: Osseointegration in Clinical Dentistry. Chicago: Quintessence, pp. 33–72.
5. Rekow, E.D., Thompson, V.P. (2019). CAD/CAM in dental practice: Current applications and perspectives. Journal of Prosthetic Dentistry, 121(3), 401–410.
6. Özcan, M., Niedermeier, W. (2018). Dental ceramics: Microstructure and clinical performance. Dental Materials, 34(1), 25–40.
7. Tursunov, S., Karimov, R. (2021). O‘zbekistonda stomatologiyada zamonaviy biomateriallar. Tibbiyot Ilmiy Jurnali, 5(2), 14–28.
8. Abdullaeva, N., Yusupov, A. (2020). Sirkoniy dioksid va kompozit materiallarning klinik qo‘llanilishi. O‘zbekiston Stomatologiya Jurnali, 3(1), 33–47.
9. Anusavice, K.J., Shen, C., Rawls, H.R. (2019). Phillips’ Science of Dental Materials. 13th Edition. Elsevier, pp. 210–250.
10. Denry, I., Kelly, J.R. (2018). State of the art of zirconia for dental applications. Dental Materials, 34(3), 363–379.
11. Zhang, Y., Lawn, B.R. (2020). Novel zirconia materials in restorative dentistry. Journal of Dental Research, 99(5), 539–546.
12. Karimova, L., Rakhmonov, D. (2019). Ortopedik stomatologiyada polimer kompozitlar: klinik tahlil. O‘zbekiston Tibbiyot Jurnali, 7(4), 58–69.
13. He, L.H., Swain, M.V. (2018). Mechanical properties of dental ceramics. Journal of Dentistry, 74, 1–12.
14. Yusupova, S., Tillaev, O. (2021). CAD/CAM texnologiyalari asosida protezlar ishlab chiqarish. Stomatologiya va Ortodontiya Jurnali, 6(2), 21–36.

