“OR-NOMUS” KONSEPTINING NUTQIY AKT HARAKATLARI DOIRASIDA TAHLILI.
Keywords:
or-nomus, konsept, nutqiy akt, lingvopragmatika, lokutsiya, illokutsiya, perlokutsiya.Abstract
Ushbu maqolada o‘zbek tilida keng qo‘llaniladigan “or-nomus” konsepti nutqiy akt nazariyasi doirasida tahlil qilinadi. Maqolaning maqsadi – “or-nomus” tushunchasining lingvopragmatik mohiyatini ochish, uning ijtimoiy-madaniy mazmuni va kommunikativ funksiyalarini aniqlashdan iborat. Shuningdek, “or-nomus” so‘zining o‘zbek xalqining axloqiy qadriyatlari, milliy o‘zlikni anglash va ijtimoiy munosabatlardagi o‘rni yoritilgan. Maqola natijalari “or-nomus” konseptining nafaqat semantik, balki pragmatik, ijtimoiy va madaniy jihatdan ham murakkab tuzilishga ega ekanligini ko‘rsatadi. Mazkur yondashuv milliy mentalitetni aks ettiruvchi konseptlarning nutqiy tahlilini chuqurlashtirish hamda o‘zbek tilining madaniy-semantik imkoniyatlarini yanada kengroq o‘rganishga zamin yaratadi.
References
1. Сафаров Ш. Прагмалингвистика. – Тошкент: Ўзбекистон миллий энциклопедияси, 2008. – Б.78-79.
2. Ҳакимов М. Ўзбек тилида матннинг прагматик талқини: Филол. фан. д-ри ... дисс. – Тошкент, 2011. – Б. 94.
3. Ҳакимов. M. Ўзбек прагмалингвистикаси асослари. – Тошкент: Akademnashr, 2013. –Б.6.
4. Austin J.L. How To Do Things With Words. – Oxford: Oxford Univ. Press., 1962; 2 nd ed., 1973.- 167 р.;
5. Austin J.L. Слово как действие // Новое в зарубежной лингвистике: Теория речевых актов. – М.: Прогресс, 1986. – С. 22-130.
6. X.Narxodjayeva. Rasmiy muloqot matnining lingvomadaniy va pragmatik tadqiqi. Monografiya. “Ilm-fan-ma’naviyat” nashriyoti. –Qarshi, 2024.
7. X.Narxodjayeva. Nutqiy muloqot kommunikativ aloqa turi sifatida. Zamonaviy tilshunoslikda madaniyatlararo muloqot. Respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi. –Qarshi, 2024. –B. 37-41.
