ZUBTURUM O‘SIMLIGINING TIBBIYOTDAGI VA INSON ORGANIZIMIDAGI AHAMIYATI

Authors

  • Karimova Munisa Lazizjon qizi Samarqand davlat tibbiyot universiteti, Pediatriya fakultetining 2-bosqich talabalari Author
  • Ulug'murodova Ruhshona Sherzod qizi Samarqand davlat tibbiyot universiteti, Pediatriya fakultetining 2-bosqich talabalari Author
  • Pardayeva Sabrina Sunnatovna Samarqand davlat tibbiyot universiteti, Pediatriya fakultetining 2-bosqich talabalari Author

Keywords:

Zubturum, Plantago major, xalq tabobati, biologik faol moddalar, antioksidant, yallig‘lanishga qarshi, immunitet, yara bitkazuvchi, o‘simlik dorivorligi, farmakologik ta’sir

Abstract

Ushbu maqolada Zubturum (Plantago major L.) o‘simligining xalq tabobati va zamonaviy tibbiyotdagi o‘rni, shuningdek, inson organizmiga bo‘lgan foydali ta’siri atroflicha yoritiladi. Zubturum qadimdan tabiiy davolash vositasi sifatida qo‘llanib kelingan bo‘lib, uning tarkibida biologik faol      moddalar — flavonoidlar, polisaxaridlar, organik kislotalar, A, C, K vitaminlari, shuningdek, antiseptik va yallig‘lanishga qarshi xususiyatlarga ega bo‘lgan moddalar mavjud. Maqolada o‘simlikning yara bitkazuvchi, yo‘talni yengillashtiruvchi, qon to‘xtatuvchi, hazmni yaxshilovchi, immunitetni oshiruvchi va antioksidant xususiyatlari ilmiy manbalar asosida yoritilgan. Shu bilan birga, Zubturumdan tayyorlanadigan dori vositalari va ularning farmakologik ta’siri ham ko‘rib chiqiladi. Tadqiqot natijalari asosida ushbu o‘simlikni farmatsevtika sanoatida kengroq qo‘llash istiqbollari muhokama qilinadi.

References

1. Abdullaeva, M.A. (2018). Zubturum o‘simligining dorivor xususiyatlari. Tibbiyot fanlari nomidagi Respublika ilmiy markazi jurnali, 12(3), 45-52.

2. Ismoilov, B.T. (2020). O‘zbekistonning dorivor o‘simliklari va ularning xalq tabobatidagi roli. Toshkent: Fan va texnologiya, 78-89.

3. Mirzaev, S.N. (2017). Plantago major L. ning farmakologik xususiyatlari va foydalanish imkoniyatlari. Farmatsevtika va tibbiyot jurnal, 6(1), 23-31.

4. Karimova, N.Z. (2019). Tabiiy dori vositalarining zamonaviy tibbiyotdagi o‘rni. Toshkent: Medpress, 134-140.

5. Rasulova, G.R. (2021). Zubturum va uning immunitetni mustahkamlashdagi ahamiyati. O‘zbekiston Tibbiyot Jurnali, 27(4), 112-119.

6. Duke, J.A. (2002). Handbook of Medicinal Herbs. CRC Press, 230-235.

7. Evans, W.C. (2009). Trease and Evans Pharmacognosy (16th ed.). Elsevier, 189-192.

8. Hostettmann, K., Marston, A. (2002). Saponins. Cambridge University Press, 75-78.

9. Heinrich, M., Barnes, J., Gibbons, S., Williamson, E. (2012). Fundamentals of Pharmacognosy and Phytotherapy (2nd ed.). Churchill Livingstone, 102-107.

10. Tyler, V.E. (1994). Pharmacognosy. Lea & Febiger, 178-183.

11. Singh, A., Kumar, P. (2015). Pharmacological properties of Plantago major: A review. Journal of Ethnopharmacology, 163, 85-94.

12. Shikov, A.N., Pozharitskaya, O.N., Makarov, V.G. (2017). Review on traditional uses, chemical composition and pharmacological activities of Plantago major. Phytotherapy Research, 31(5), 654-672.

13. Wang, J., Xu, B. (2019). Chemical constituents and pharmacological activities of Plantago major. Journal of Natural Medicines, 73(3), 555-562.

14. Al-Snafi, A.E. (2016). Pharmacological importance of Plantago major - A review. International Journal of Pharmacology, 12(3), 231-239.

15. Medzhidov, F. (2014). O‘zbek xalq tibbiyotida tabiiy dori vositalari. Toshkent: Sharq, 190-198.

16. Isroilov, M., Rustamov, D. (2016). Dorivor o‘simliklar va ularning inson salomatligidagi ahamiyati. Samarqand: SamDU nashriyoti, 56-62.

17. Nuriddinova, L. (2020). Zubturum o‘simligining farmakologik tahlili va amaliy qo‘llanilishi. Tibbiyot fanlari bo‘yicha ilmiy jurnali, 10(2), 98-105.

Downloads

Published

2025-09-17