O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING DAVLAT TASHQI QARZI DINAMIKASI TAHLILI VA UNI BOSHQARISH AMALIYOTI
Keywords:
davlat ichki qarzi, moliya bozorlari, iqtisodiy o‘sish, davlat tashqi qarzi, davlat byudjeti, davlat qarz majburiyati.Abstract
Ushbu maqolada Davlat tashqi qarzlaridan yanada samarali foydalanish uchun uning mamlakatdagi holati hamda amaliyoti tahlili, shuningdek, davlat tashqiq arzini samarali boshqarishda yuzaga keladigan muammolarni aniqlash hamda ularni bartaraf etish yo‘llarini topish asosiy masalasi hisoblanadi. Shuningdek, davlat tashqi qarzlaridan samarali foydalanish yo‘llarini aniqlash hamda O‘zbekistonda davlat tashqi qarzlaridan foydalanish tizimini takomillashtirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqilgan.
References
1. Normativ-huquqiy hujjatlar
1.1. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi // Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 01.05.2023-y., 03/23/837/0241-son
1.2. O‘zbekiston Respublikasining Soliq Kodeksi // Qonun hujjatlari
1.3. O‘zbekiston Respublikasi Byudjet Kodeksi // Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 21.04.2021-y., 03/21/683/0375-son.
1.4. O‘zbekiston Respublikasining “2023-yil uchun O‘zbekiston Respublikasining davlat byudjeti to‘g‘risida”gi 813-sonli Qonuni // Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 30.12.2022-y., 03/22/813/1144-son
1.5. O‘zbekiston Respublikasining “2022-yil uchun O‘zbekiston Respublikasining davlat byudjeti to‘g‘risida”gi 742-sonli Qonuni // Qonun hujjatlari ma’lumotlari milliy bazasi, 30.12.2021-y., 03/21/742/1229-son.
1.8. O‘zbekiston Respublikasining 2022-yil 28-yanvardagi “2022-2026-yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning Taraqqiyot Strategiyasi to‘g‘risida”gi PF-60-son Farmoni// Qonun hujjatlari milliy bazasi, 10.02.2023-y., 06/23/21/0085-son
1.9. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006-yil 16-maydagi “O‘zbekiston Respublikasining Tiklanish va Taraqqiyot jamg‘armasi faoliyatini tashkil qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-350-sonli Qarori // Qonun hujjatlari milliy bazasi, 28.09.2020-y., 06/20/6075/1330-son.
1.10. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-yil 9-yanvardagi “O‘zbekiston Respublikasining 2020-2022-yillarga mo‘ljallangan investitsiya dasturini amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-4653 sonli Qarori., 18.08.2020-y., 06/20/6042/1190-son
1.13. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020-iyul 18-avgustdagi “Respublikada eksport va investitsiya salohiyatini yanada rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” gi PQ-6042-sonli Farmoni // Qonunchilik ma’lumotlari milliy bazasi, 08.09.2021-y., 06/21/6306/0852-son.
1.14. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 21-sentabrdagi “O‘zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligi G‘aznachiligi huzurida davlat qarziga xizmat ko‘rsatish bo‘yicha kafolat jamg‘armasi faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida”gi 573-sonli Qarori // Qonun hujjatlari milliy bazasi, 12.08.2021-y., 09/21/509/0784-son
1.15. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 14-iyundagi “Xorijiy kreditlar o‘z vaqtida qaytarilishini ta’minlash chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 267-sonli Qarori// O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to‘plami, 2003-y., 11-son 89-modda.
1.16. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2004-yil 19-iyuldagi “Xitoy Xalq Respublikasi bilan hamkorlikni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” 338-sonli Qarori //O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to‘plami
1.17. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2003-yil 28-noyabrdagi “Jalb etiladigan xorijiy kreditlar bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi kafolatlarini berish to‘g‘risida”gi 534-sonli Qarori //O‘zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari to‘plami, 34-36-son, 264-modda
2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti asarlari va ma’ruzalari
2.1. Mirziyoyev Sh.M. Qonun ustuvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash – yurt taraqqiyoti va xalq farovonligining garovi. – Toshkent: “O‘zbekiston ” NMIU, 2017. – 21, 25-26-b.
2.2. Mirziyoyev Sh.M. Milliy taraqqiyot yo‘limizni qat`iyat bilan davom ettirib, yangi bosqichga ko`taramiz. – Toshkent: “O‘zbekiston ” NMIU, 2017. – 13-b.
2.3. Mirziyoyev Sh.M. Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz. – Toshkent: “O‘zbekiston ” NMIU, 2017. – 27-b.
2.4. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Oliy Majlisga Murojaatnomasi. 29.12.2020-y. // https://president.uz/uz/lists/view/4057
3. Darslik va o‘quv adabiyotlari
3.1. Burxanov U.A. Iqtisodiyotning erkinlashuvi sharoitida davlat byudjeti taqchilligining omillari va qisqartirish masalalari : i.f.n. avtoreferat- T., BMA 2002-y. 22-b.
3.2. Fozilchayev Sh.Q., N.G‘. Xidirov Investitsiya va lizing asoslari. O‘quv qo‘llanma - T.: “Iqtisod-moliya”, 2017-y. 183-b.
3.3. Jumayev N.X., Raxmonov D.A., Azimova D.M. O‘zbekistonda davlat qarzi va iqtisodiy globallashuv. Monografiya - Toshkent 2014-y. 26-b.
3.4. Жиянова Н.Э. Управление государственными финансами. Учебно-методический комплекс – Т. 2018 г. C. 30
3.5. Nuritdinova V.Sh., Sharapova M.A. Moliyaviy nazorat. O‘quv-uslubiy qo‘llanma - T.: “Iqtisod-moliya”, 2014-y. - 121, 137-155-b.
3.6. Nurmuhammedova B. Davlat moliyasi. O‘quv qo‘llanma - T.: “Iqtisod-moliya”, 2019-y. - 132, 135-b.
3.7. Shernayev A.A., Komolov O.S. Davlat qarzlarini boshqarish. Darslik – T.,”Iqtisod-moliya” 2019-y. – 108-b.
3.8. Vahobov A.V., Malikov T.S. Moliya. Darslik –T.; “Noshir”, 2012-y., 322-b.
3.9. Звонова Е.А. Международные валютно-кредитные отношения// Учебник и практикум для бакалавров 2017 год, стр. 301 - 317
4. Davriy nashrlar va to‘plamlar
4.1. Fuqarolar uchun byudjet: 2019-yil ijrosi // https://obdadminka. openbudget.uz//uploads/1/2019_uz.pdf
4.2. Fuqarolar uchun byudjet: 2020-yil ijrosi // https://obdadminka. openbudget.uz//uploads/1/jxZIVU5w3abooTi3GDD5vhee9JV-_qg8.pdf
4.3. Fuqarolar uchun byudjet – 2021-yil ijrosi // https://obdadminka. openbudget.uz//uploads/1/-qgmQUwS9XShY6N-qKlFCWTI7fTVef1n.pdf
4.4. Fuqarolar uchun byudjet – 2022-yil ijrosi // https://obdadminka. openbudget.uz//uploads/1/2022_uz.pdf
4.13. Uroqov U.Y., Tursunova Z.A. Actual issues in the management of external debt // “Science and education” scientific journal/December 2022/volume 3 issue12
4.14. O‘zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligining “O‘zbekiston Respublikasi davlat qarzi holati va dinamikasi sharhi” 2022-yil III choragi” hisoboti 2022-yil 1-oktabr
4.15. O‘zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligining Davlat qarzi holati va dinamikasi sharhi “2021-yil 3-chorak uchun davlat tashqi qarzi hisoboti” 2021-yil 1-aprel
4.16. O‘zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligining Davlat qarzi holati va dinamikasi sharhi “2021-yil 3-chorak uchun davlat tashqi qarzi hisoboti” 2021-yil 1-iyul
4.17. O‘zbekiston Respublikasi Moliya Vazirligining Davlat qarzi holati va dinamikasi sharhi “2021-yil 3-chorak uchun davlat tashqi qarzi hisoboti” 2021-yil 1-oktabr