ATOV BIRLIKLARI MA’NOLARINING MAXSUSLASHUVI — O‘ZBEK TILI LEKSIK SISTEMASINING TARAQQIY JARAYONI SIFATIDA

Authors

  • Bo‘riyeva Charos Author

Keywords:

atov birligi, semantika, ma’no torayishi, ixtisoslashuv, til tizimi, semantik raqobat, differensiallik, kognitiv omil.

Abstract

Mazkur tezisda atov birliklarining ma’nolari tarixiy taraqqiyot davomida qanday maxsuslashuvga uchrashi, bu jarayonning semantik, ijtimoiy va kognitiv omillari tahlil qilinadi. Tadqiqotda o‘zbek tili materiallari asosida umumiy ma’nodan xususiy ma’noga o‘tishning tabiiy mexanizmlari ochib beriladi. Maxsuslashuv til tizimining ichki qonuniyatlari, tafakkur va madaniyat o‘zgarishlari bilan uzviy bog‘liq jarayon sifatida talqin etiladi.

References

1. Mahmudov, N. (2005). Til – tafakkur – hayot. – Toshkent: O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi.

2. Nurmonov, A. (2010). O‘zbek tili leksikologiyasi. – Toshkent: Fan va texnologiya.

3. Hojiyev, A. (2002). Tilshunoslik terminlarining izohli lug‘ati. – Toshkent: O‘zbekiston.

4. Hakimov, M. (2015). Semasiologiya asoslari. – Toshkent: Fan.

5. Safarov, Sh. (2008). Pragmatika. – Toshkent: Fan va texnologiya.

6. Po‘latov, Z. (2019). “O‘zbek tilida semantik jarayonlarning kognitiv asoslari”. Filologiya masalalari, №3, 57–63-betlar.

7. Baxtiyorov, B. (2016). O‘zbek tili semantik tizimi va uning dinamikasi. – Qarshi: QDU nashriyoti.

8. Potebnya, A. A. (1958). Iz zapisok po russkoy grammatike. – Moskva: Nauka.

9. Ullmann, S. (1962). Semantics: An Introduction to the Science of Meaning. – Oxford: Basil Blackwell.

10. Lyons, J. (1995). Linguistic Semantics: An Introduction. – Cambridge: Cambridge University Press.

11. Cruse, A. (2011). Meaning in Language: An Introduction to Semantics and Pragmatics. – Oxford: Oxford University Press.

12. Palmer, F. R. (1981). Semantics. – Cambridge: Cambridge University Press.

13. Shirinov, Sh. (2020). “O‘zbek tili semantik tizimida leksik differensiasiya hodisalari”. Til va adabiyot ta’limi, №2, 42–48-betlar.

Published

2025-10-14