MAKTABGACHA YOSHDAGI BOLALAR BILAN ISHLASHDA MILLIY QADRIYATLARNING TARBIYAVIY AHAMIYATI
Keywords:
maktabgacha ta’lim, milliy qadriyatlar, tarbiya, axloqiy rivojlanish, tarbiyachi, didaktik o‘yin, xalq og‘zaki ijodi, urf-odat, oila, ijtimoiy moslashuv, bolalar psixologiyasiAbstract
Mazkur maqolada maktabgacha yoshdagi bolalar tarbiyasida milliy qadriyatlarning tutgan o‘rni va ularning tarbiyaviy imkoniyatlari tahlil qilinadi. Bolalik inson hayotidagi eng muhim bosqichlardan biri bo‘lib, bu davrda shakllanayotgan axloqiy, estetik va ijtimoiy me’yorlar butun hayot davomida inson shaxsiyatiga ta’sir ko‘rsatadi. Aynan shu jihatdan qaralganda, milliy qadriyatlar — urf-odatlar, an’analar, xalq og‘zaki ijodi, milliy urf-me’yorlar, oila va jamiyatga xos axloqiy tushunchalar — bolalar ongiga barvaqt singdirilishi lozim bo‘lgan asosiy tarbiyaviy omillardan biridir.
Maqolada O‘zbekiston maktabgacha ta’lim tizimida milliy qadriyatlarni joriy etish yo‘llari, tarbiyachining roli, oila va ta’lim muassasasi o‘rtasidagi hamkorlikning ahamiyati haqida fikr yuritiladi. Shuningdek, milliy qadriyatlarga asoslangan didaktik materiallardan foydalanish, o‘yinlar, ertaklar, xalq og‘zaki ijodiyoti namunalarini tarbiya jarayoniga kiritish orqali bolalarda vatanga sadoqat, mehr-oqibat, hurmat, mehnatsevarlik kabi xislatlarni shakllantirish mexanizmlari yoritib beriladi.
Maqolada nazariy mulohazalar bilan bir qatorda amaliy tajribalar va kuzatuvlarga ham asoslangan holda, milliy qadriyatlar tarbiyaning ajralmas tarkibiy qismi sifatida ko‘rib chiqiladi. Tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, milliy qadriyatlar asosida olib borilgan tarbiyaviy ishlar bolalarda ijtimoiy faollikni kuchaytiradi, axloqiy mezonlarni to‘g‘ri anglashga yordam beradi va ularni jamiyatga foydali inson etib shakllantirishga xizmat qiladi.
References
zbekiston Respublikasining “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonuni. – Toshkent: Adolat, 2020.
2. Maktabgacha ta’limning davlat standarti. – Toshkent: O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha ta’lim vazirligi, 2021.
3. Abduqodirov A. “Pedagogik texnologiyalar asoslari”. – Toshkent: TDPU nashriyoti, 2022.
4. Karimova R. “Milliy qadriyatlar – tarbiyaning poydevori”. // Ma’naviyat, 2021, №4.
5. Axmedova M. “Maktabgacha yoshdagi bolalarda axloqiy tarbiya”. – Samarqand: Zarafshon, 2020.
6. Jo‘rayev Sh. “Xalq pedagogikasi va maktabgacha ta’lim”. – Buxoro: Ilm ziyo, 2019.
7. Sharipova M. “Maktabgacha ta’limda tarbiyaviy faoliyat metodikasi”. – Toshkent: Fan va texnologiya, 2021.
8. Qodirova N. “Bolalar psixologiyasi asoslari”. – Toshkent: Ilm, 2020.
9. Tursunova D. “Milliy o‘yinlar va ular orqali tarbiya”. // Ilmiy-amaliy pedagogika jurnali, 2022, №3.
10. Rasulova G. “Ertaklar orqali axloqiy tarbiya”. – Toshkent: Ma’rifat, 2021.
11. UNESCO. “Early Childhood Care and Education”. – Paris, 2020.
12. Vygotsky L.S. “Mind in Society: The Development of Higher Psychological Processes”. – Harvard University Press, 1978.
