CLASSIFICATION OF THE CONCEPT OF A PERSON WITH A DISABILITY
Keywords:
disability classification, person with a disability, medical model, social model, ICF, WHO, UN CRPD, inclusive policy, impairment, accessibilityAbstract
This paper examines the evolving definitions and classifications of the concept of a person with a disability within international, legal, and academic contexts. It analyzes how various frameworks—medical, social, and biopsychosocial—have shaped the understanding of disability and influenced policy-making and service provision. Particular attention is paid to the definitions used by global institutions such as the World Health Organization (WHO) and the United Nations (UN), including the International Classification of Functioning, Disability and Health (ICF). The paper emphasizes the significance of adopting a holistic and inclusive definition that recognizes not only physical or mental impairments but also social and environmental barriers. This classification plays a critical role in promoting rights-based approaches and inclusive practices for persons with disabilities.
References
1. Ўзбекистон Республикаси Конститутияси. – Т.: Ўзбекистон. 2023, Б. 4.
2. Абдухалилов А. Oriental renaissance: innovative, educational, natural and soci al sciences scientific journal// volume 1, issue 7 -2021. 54-бет.
3. Ўзбекистон Республикасида ногиронларнинг ижтимоий ҳимояси тўғрисида"ги Қонун// lex.uz
4. Жигаева К.В., Мазунина Н.А. Генезис понятия инвалидности в рамках основных моделей инвалидности: зарубежные и отечественные походы//Человек. Общество. Инклюзия. 2015. №1(21). С.21–28.
5. Тарасенко Е.А. Социальная политика в области инвалидности: кросскультурный анализ и поиск оптимальной концепции для России. // Журнал исследований социальной политики. 2004 й. №2 (1). – С.12.
6. Абдухалилов А. Ногиронлик феноменига доир социологик назарияларнинг таҳлили.//Ижтимоий тадқиқотлар журнали//№2, 2022.- Б.30.
7. Мухтасар (шариат қонунларига қисқача шарҳ). – Тошкент: Чўлпон нашриёти, 1992й. – Б.305.
8. Абу Наср аль-Фараби. Избранные трактаты. – Ташкент, 1994г. – С.125.
9. Турғунов М. Фаробийнинг адолатли давлат тўғрисидаги қарашлари. – Тошкент: Академия, 2002й. – Б.46.
10. Батафсил қаранг: Бўтаев У., ва бошқ. Олий ўқув юртларида “Тўсиқсиз муҳитни” таъминлаш жаарёнларининг методик асослари.- Тошкент. – Б.80.
11. Qakhorova, S. (2023). PHILOSOPHICAL AND THEORETICAL TEACHING OF AMIR KHUSRAV DEHLAVI. Farg‘ona davlat universiteti, (5), 17-17.
12. Jurakulovich, S. J. (2024). THE ROLE OF SPIRITUALITY IN THE IMPLEMENTATION OF THE DEVELOPMENT STRATEGY OF THE NEW UZBEKISTAN. Ethiopian International Journal of Multidisciplinary Research, 11(11), 307-311.
13. Kakhramonovna, K. S. (2024). THE ROLE OF SPIRITUAL EDUCATION IN THE DEVELOPMENT OF THE NEW UZBEKISTAN. JOURNAL OF INTERNATIONAL SCIENTIFIC RESEARCH, 1(3), 84-102.
14. JJ Shodiev. A STEP TOWARDS HUMAN DIGNITY. GOLDEN BRAIN 1 (24), 59-67.
15. Jo‘raqulovich, S. J. (2023). O ‘ZBEKISTON-INSON QADR TOPGAN YURT. SUSTAINABILITY OF EDUCATION, SOCIO-ECONOMIC SCIENCE THEORY, 2(13), 191-197.
16. Jahongir, S. INTERPRETATION OF THE IMAGE OF MAY IN THE RUBA OF UMAR KHAYYAM. Zbiór artykułów naukowych recenzowanych., 126.
17. Oliver M. Understanding Disability: From Theory to Practice. – New York: St. Martin's Press, 1996. – P. 40, 42, 48, 50.